Γράφει η Δημόκλεια Μπούρου, εκπαιδευτικός
Οι περισσότεροι θεωρούμε ότι τα παιδιά , επειδή είναι μικρά κι ανέμελα, δεν μας καταλαβαίνουν ή πως ξεχνούν γρήγορα. Η αλήθεια είναι πως κάποιες φορές οι λέξεις που λέμε στα παιδιά, επηρεασμένοι είτε από τον θυμό μας είτε από ένα άσχημο συμβάν είτε από την κούραση μας μπορούν να τα πληγώσουν πολύ. Ως ενήλικες πια, αν γυρίσουμε πίσω στις αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων, θα ξαναβρούμε κάποια από αυτά τα λόγια, ίσως με άλλη μορφή αλλά θα παρατηρήσουμε πως είναι ακόμη επώδυνα. Ας προσέχουμε λοιπόν τι λέμε κι ας βουτάμε τη γλώσσα στο μυαλό πριν μιλήσουμε. Ορισμένες κουβέντες εμποδίζουν τη ζωτική ορμή του παιδιού, άλλες επηρεάζουν την αυτοπεποίθησή του ακόμη και την αυτοεκτίμησή του και σε κάθε περίπτωση, όλες είναι καταστροφικές, αφού «χτυπούν» την ευαισθησία και την αγάπη που μας έχει.
Τί κάνουμε λοιπόν ;
Σεβαστείτε τη δημιουργικότητα του παιδιού
Συχνά οι γονείς λένε στο παιδί που πάει να παίξει με τις νερομπογιές του : «Μη λερωθείς!» Αν ακολουθήσετε αυτή την τεχνική θα παρεμποδίσετε την καλλιτεχνική κλίση του παιδιού σας. Είναι προτιμότερο να το ντύσετε με παλιά ρούχα και να του πείτε : « Και να λερωθείς με αυτά τα ρούχα δεν πειράζει. Κοίτα να το διασκεδάσεις!»
Πέρα από τη δημιουργικότητα σεβαστείτε και τα συναισθήματα του παιδιού
Κάποιος γονέας μπορεί να πει : «Είναι γελοίο να φοβάσαι έτσι.» ή ακόμα «Μα δεν μπορείς να μισείς την αδερφή σου». Κάποιες φορές όμως, μπορεί να συμβαίνει κι αυτό! Τα συναισθήματα έχουν δικαίωμα να εκφραστούν κα πρέπει να γίνουν σεβαστά. Καλύτερα να του πείτε: «Καταλαβαίνω πως κάποιες φορές την αγαπάς πολύ και κάποιες φορές σε εκνευρίζει. Έτσι είναι προς το παρόν αλλά δεν είναι και τόσο τρομερό!»
Αποφύγετε τις ετικέτες
Αποφύγετε δηλαδή προτάσεις όπως : «Δεν μπορείς να είσαι υπάκουος όπως η αδερφή σου;» Οι συγκρίσεις ανάμεσα στα αδέρφια έχουν καταστροφικά αποτελέσματα. Αν είναι αρνητικές μειώνουν την αυτοπεποίθηση αυτού του οποίου αναφέρονται κι αν είναι θετικές προκαλούν τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα αδέρφια. Είναι καλύτερο να δείχνετε στο κάθε παιδί πως το αγαπάτε γι’ αυτό που είναι.
Οι ετικέτες όπως : «Πάντα τεμπέλης ήσουν……. Ο Γιάννης είναι πάτος στα μαθηματικά» πρέπει πάντα να αποφεύγονται στα παιδιά επειδή έχουν την τάση να προσαρμόζονται σε αυτές ( «γιατί να προσπαθήσω να αλλάξω αφού έτσι κι αλλιώς είμαι έτσι;»). Αυτή η στάση τα αναγκάζει να κλειστούν στο πρόβλημά τους και σε κάθε περίπτωση τα εμποδίζει να αλλάξουν.
Αποφύγετε τις απειλές και τους εκβιασμούς
Η φράση «Αν δεν έρθεις θα φύγω μόνη μου!» είναι συχνή για ένα παιδί που δεν θέλει να φύγει από ένα μέρος. Η απειλή είναι κατανοητή όταν έχει εξαντληθεί η υπομονή σας. Το αποτέλεσμα όμως είναι είτε να μην σας πιστεύει το παιδί, οπότε η απειλή είναι άχρηστη είτε να σας πιστεύει και να του δημιουργείτε άγχος αποχωρισμού , το οποίο είναι αρκετά επώδυνο. Άλλη γνωστή φράση είναι : «Κάτσε να έρθει ο πατέρας σου το βράδυ και θα τα πούμε!». Αν το παιδί έκανε μια αταξία, η τιμωρία πρέπει να αποδοθεί εκείνη την ώρα. Μέσα από αυτό συμφιλιώνεστε και το ξεχνάτε. Άλλωστε ο πατέρας δεν ήταν εκεί για να δει τι ακριβώς συνέβη. Γνωστή έκφραση επίσης είναι και το : «Σε προειδοποιώ, θα το θυμάμαι!». Το να φοβίζετε το παιδί αντί να
προσπαθήσετε να του βγάλετε τον καλύτερό του εαυτό , είναι σαν να θέτετε σε λειτουργία μια ωρολογιακή βόμβα. Είναι καλύτερο να του πείτε : «Είμαι πολύ δυσαρεστημένη με αυτό που έκανες. Σου έχω εμπιστοσύνη όμως. Ξέρω
ότι θα προσπαθήσεις να μην το ξανακάνεις.»
Τα λόγια του θυμού είναι σαν μαχαίρια. Πληγώνουν ανεπανόρθωτα την
καρδιά των παιδιών. Η ηρεμία και η σκέψη πριν να πείτε οτιδήποτε για το οποίο
θα το μετανιώσετε αργότερα , είναι ο καλύτερος σύμβουλος.
(Απόσπασμα από το βιβλίο «Οι γονείς ρωτούν οι ψυχολόγοι απαντούν» της Anne
Bacus )
