«Όσοι δεν θυμούνται το παρελθόν είναι καταδικασμένοι να το επαναλάβουν». Η ιστορία μας υπενθυμίζει συνεχώς ότι ο καθένας μας πρέπει να μάθει από τα λάθη του. Ωστόσο, μια ματιά στην ιστορία μας αποδεικνύει ότι αυτή η υπενθύμιση συχνά αγνοείται ή ξεχνιέται.
Να μερικές τέτοιες περιπτώσεις
1. Θεωρίες συνομωσίας για διάσημα πρόσωπα
Οι θεωρίες συνωμοσίες που αφορούν θανάτους διάσημων προσώπων, όπως ο Elvis Presley και ο Tupac Shakur δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Ο αυτοκράτορας της Ρωσίας Αλέξανδρος Α’ πέθανε το 1825, σε ηλικία 47 ετών. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν θεωρίες συνωμοσίας γύρω από το θάνατο του. Εκείνη την εποχή πίστευαν ότι ο Αλέξανδρος είχε γίνει καχύποπτος και παρανοϊκός επειδή κάποιος εποφθαλμιούσε το θρόνο του. Μετά το χαμό του, κυκλοφόρησαν φήμες ότι ο Αλέξανδρος είχε προσποιηθεί τον θάνατό του και μετακόμισε στην πόλη Τομσκ της Σιβηρίας για να γίνει μοναχός με το όνομα Feodor Kuzmich και να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής του εξιλεώνοντας τις αμαρτίες του. Όταν πέθανε η σύζυγός του, ένα χρόνο αργότερα, οι φήμες διογκώθηκαν ξανά, με κάποιους να επιμένουν ότι προσποιήθηκε και τον δικό της θάνατο και επέλεξε να γίνει καλόγρια στο πλευρό του συζύγου της.
2. Βύθιση πλοίων
Ενενήντα χρόνια πριν ο Τιτανικός βυθιστεί στον Ατλαντικό Ωκεανό, ένα άλλο υπερωκεάνιο, το Tek Sing, βυθίστηκε στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Στις 6 Φεβρουαρίου 1822 το Tek Sing έπλεε από την Κίνα προς την Τζακάρτα και ήταν φορτωμένο με πολύτιμα φορτία όπως πορσελάνες, μετάξια, μπαχαρικά και φάρμακα. Εκτός από το ότι είχε τόσο πολύ φορτίο που μέρος του έπρεπε να είναι δεμένο στο εξωτερικό του κύτους του πλοίου, μετέφερε και 1.600 μετανάστες που αναζητούσαν μια καλύτερη ζωή στη Τζακάρτα. Αν και περιστασιακά αναφέρεται ως «Τιτανικός της Ανατολής», η ιστορία του Tek Sing δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή.
3. Τοξικές εκλογές
Στις αμερικανικές εκλογές του 2016, οι πολιτικοί κατηγόρησαν τα μέσα ενημέρωσης ότι έπαιξαν τεράστιο ρόλο στην τοξικότητα των εκλογών. Ορισμένα μέσα ενημέρωσης κατηγόρησαν άλλα μέσα ενημέρωσης ότι εξυμνούν τη συμπεριφορά των δύο υποψηφίων, ενώ οι υποψήφιοι κατηγόρησαν τα ΜΜΕ ότι ευνοούν τους αντιπάλους τους. Ωστόσο αυτή η τάση δεν ήταν κάτι καινούργιο. Τον 19ο αιώνα, διάφοροι υποψήφιοι κατηγορήθηκαν για απιστία, κατάχρηση ουσιών, cross-dressing και πολλά άλλα. Ο Thomas Jefferson προσέλαβε έναν συγγραφέα, τον James Callendar, για να κατηγορήσει τον John Adams. Ο Callendar αποκάλεσε τον Adams «αποκρουστικό ερμαφρόδιτο χαρακτήρα». Άλλοι υποψήφιοι κατηγορήθηκαν ότι φορούσαν γυναικείους κορσέδες (Martin Van Buren) ή ότι είχαν βρωμερά πόδια (Abraham Lincoln).
4. Ολοκαύτωμα
Δυστυχώς, η γενοκτονία έχει συμβεί πολλές φορές σε όλη την ιστορία. Ωστόσο, μια συγκεκριμένη γενοκτονία φέρει επίσης τον τίτλο του Ολοκαυτώματος: Το Ολοκαύτωμα των Αρμενίων. Συνήθως αναφέρεται ως Γενοκτονία των Αρμενίων και θεωρείται η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα. Η κυβέρνηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πίστευε ότι οι Αρμένιοι ήταν «άπιστοι» και τους αντιμετώπιζε άνισα επιβάλλοντας υψηλότερους φόρους και άλλους άδικους περιορισμούς. Οι Αρμένιοι προσπάθησαν να διαμαρτυρηθούν γι’ αυτό τη δεκαετία του 1890 με αποτέλεσμα τη σφαγή εκατοντάδων χιλιάδων Αρμενίων διαδηλωτών μεταξύ 1894 και 1896. Το 1914, η Τουρκία εντάχθηκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας και επειδή πίστευε ότι οι Αρμένιοι θα πολεμούσαν με την αντίπαλη διέταξε την έναρξη της Γενοκτονίας των Αρμενίων στις 24 Απριλίου 1915. Ακολούθησε η συστηματική εξόντωση των Αρμενίων με την έγκριση της κυβέρνησης. Περίπου 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι βρήκαν το θάνατο, ενώ όταν τελείωσε η Γενοκτονία το 1922, είχαν απομείνει μόλις 388.000 Αρμένιοι σε ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
5. Οικονομική ύφεση
Πενήντα έξι χρόνια πριν τη Μεγάλη Οικονομική Ύφεση του 1929 καταγράφηκε η Μακρά Ύφεση, που συχνά αναφέρεται ότι ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του Πανικού του 1873 και κράτησε 20 χρόνια μέχρι τον Πανικό του 1893. Όπως και η Μεγάλη Ύφεση, η Μακρά Ύφεση πιστεύεται ότι ξεκίνησε από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που πήραν απερίσκεπτες αποφάσεις. Οι τράπεζες και οι χρηματοδότες επένδυσαν σε σιδηροδρομικές εταιρείες που τελικά δεν κέρδισαν τόσα χρήματα όπως προβλεπόταν, γεγονός που οδήγησε σε κατάχρηση των πιστώσεων από τις τράπεζες. Καταγράφηκαν ακόμη και προβλήματα με την ανάληψη μετρητών από τις τράπεζες επειδή οι τράπεζες απλά δεν είχαν χρήματα, ενώ 18.000 επιχειρήσεις χρεοκόπησαν μεταξύ των ετών 1873 και 1879.
6. Θρησκευτικές συγκρούσεις
Δυστυχώς, οι θρησκευτικές συγκρούσεις ήταν αρκετά συχνό φαινόμενο καθ’ όλη την ιστορία της ανθρωπότητας, αλλά ο Τριακονταετής Πόλεμος μοιάζει, από πολλές απόψεις, με τη σύγκρουση Ισραηλ-Παλαιστίνης. Όπως συμβαίνει και με την Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση, το κόστος αυτής της θρησκευτικής σύγκρουσης ήταν τεράστιο. Κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου, ο οποίος έλαβε χώρα κυρίως στη Γερμανία, περίπου το 20% του συνολικού πληθυσμού έχασε τη ζωή του, με απώλειες ως και 50% σε ορισμένες περιοχές. Το μόνο θετικό του Τριακονταετούς Πολέμου ήταν ότι βοήθησε να τερματιστεί μια εποχή θρησκευτικών πολέμων στην Ευρώπη
7. Στρατιωτικοί δικτάτορες
Ενώ το όνομα Ναπολέων Βοναπάρτης δεν προκαλεί τόσο φόβο όσο αυτό του Χίτλερ, υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ των δύο. Ο Ναπολέων ήταν ίνδαλμα του Χίτλερ και μάλιστα επισκέφτηκε ακόμη και τον τάφο του στη Γαλλία το 1940. Ενώ πολλοί αναγνωρίζουν τον Ναπολέοντα ως πρώην στρατιωτικό, συχνά παραβλέπεται ότι και ο Χίτλερ ήταν στρατιώτης. Ο Ναπολέων ανέβηκε στις τάξεις των στρατιωτικών κατά τη Γαλλική Επανάσταση. Ο Χίτλερ αρχικά απέφυγε τη στρατιωτική θητεία στην Αυστροουγγαρία αλλά τελικά προσφέρθηκε ως εθελοντής στον βαυαρικό στρατό και πολέμησε στο Δυτικό Μέτωπο κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενώ ο Ναπολέων κατέλαβε την εξουσία στη Γαλλία μέσω πραξικοπήματος, ο Χίτλερ κέρδισε τον έλεγχο του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος και στη συνέχεια επιχείρησε πραξικόπημα, το οποίο απέτυχε. Ωστόσο, τόσο ο Χίτλερ όσο και ο Ναπολέων έγιναν τελικά δικτάτορες. Ίσως η μεγαλύτερη ομοιότητα μεταξύ τους είναι η πτώση τους στη Ρωσία. Και οι δύο προσπάθησαν να εισβάλουν στη Ρωσία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά απέτυχαν.
